Hugo de Groot (Delft, 10 april 1583 – Rostock, 28 augustus 1645) was een Nederlands rechtsgeleerde en schrijver.
Hij is ook bekend als (Hugo) Grotius en wordt in oudere teksten sporadisch aangeduid als Huig de Groot.
De Groot schreef Latijnse tragedies en gedichten, theologische verhandelingen en Nederlandse gedichten.
Zijn belangrijkste werken liggen op historisch en juridisch gebied.
Zijn beroemdste werk is De iure belli ac pacis (Over het recht van oorlog en vrede) uit 1625. Het vormt de basis voor het moderne volkenrecht.
Hij is ook bekend vanwege zijn pleidooi voor de vrije toegang tot de zee (en de vrijhandel) het Mare Liberum (1609), eerst in 1864 teruggevonden en gepubliceerd.
Hedendaagse rechtsgeschiedkundigen beschouwen hem als een van de grootste juristen ooit.
Grotius heeft een immense invloed op het internationaal publiekrecht uitgeoefend, zijn ideeën met betrekking tot de zeevaart bijvoorbeeld domineren het grootste deel van het hedendaags zeerecht.
Grotius kan ingedeeld worden in de school van de humanisten. Algemeen wordt aanvaard dat Grotius het Vernunftrecht bepleitte, maar dit is een misvatting, daar zijn recht nog niet autonoom is en het niet los staat van God.
Hij was de eerste die de stap naar een autonoom natuurrecht zette, het ius naturale is volgens Grotius zelfs geldig indien God niet bestond.
Hij mag dus worden beschouwd als een voorloper van de grote natuurrechtdenkers.